EKTOPH KYHΣH- ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Συχνότητα εμφάνισης:11/1000 κυήσεις
ΜΕΘΟΔΟΙ ANTIMETΩΠΙΣΗΣ
•Λαπαροτομία
•Επεμβατική λαπαροσκόπηση
•Φαρμακευτική συντηρητική θεραπεία
•Παρακολούθηση και αναμονή
Η αντιμετώπιση πρέπει να προσαρμόζεται στην κλινική εικόνα της ασθενούς και στην προοπτική μελλοντικής δυνατότητας για τεκνοποίηση.
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ANTIMETΩΠΙΣΗ
Η επεμβατική λαπαροσκόπηση για την αντιμετώπιση σαλπιγγικής έκτοπης κύησης είναι η ενδεικνυόμενη σε περίπτωση αιμοδυναμικά σταθερής ασθενούς σε σχέση με τη λαπαροτομία. Σε περίπτωση αιμοδυναμικής αστάθειας η ενδεικνυόμενη αντιμετώπιση είναι εκείνη που θα έχει σαν αποτέλεσμα την ταχύτερη ανάταξη της ασθενούς. Η λαπαροτομία είναι η πιο συχνή μέθοδος αντιμετώπισης σε αυτές τις περιπτώσεις, χωρίς όμως να αποκλείεται και η επεμβατική λαπαροσκόπηση στα χέρια έμπειρου λαπαροσκόπου ο οποίος μπορεί να χειριστεί επιτυχώς συνθήκες μεγάλου αιμοπεριτοναίου. Σε παρουσία υγιούς ετερόπλευρης σάλπιγγας δεν έχει αποδειχθεί περιοχή της τεχνικής της σαλπιγγοτομής σε σχέση με την σαλπιγγεκτομή αναφορικά με μελλοντική γονιμότητα. Η λαπαροσκοπική σαλπιγγοτομή πρέπει να εφαρμόζεται σε περιπτώσεις ετερόπλευρης μη λειτουργικής σάλπιγγας σε μια προσπάθεια να διαφυλαχθεί η ικανότητα μελλοντικής αυτόματης τεκνοποιίας. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να γίνεται ενημέρωση για αυξημένη πιθανότητα επανάληψης έκτοπης κύησης στη σάλπιγγα που έχει υποστεί σαλπιγγοτομή.
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Η φαρμακευτική αντιμετώπιση της έκτοπης κύησης αφορά επιλεγμένες περιπτώσεις και πρέπει να πραγματοποιείται σε κέντρα που έχουν πρωτόκολλα θεραπείας και παρακολούθησης με χρήση μεθοτρεξάτης. Η χρήση σειριακών μετρήσεων β-hCG καθώς και του διακολπικού υπερηχογραφήματος επιτρέπει πλέον τη διάγνωση της έκτοπης κύησης χωρίς να χρειάζεται να καταφύγουμε σε διαγνωστική λαπαροσκόπηση. Έχει αποδειχθεί ότι η διαγνωστική λαπαροσκόπηση αποτελεί την κύρια αιτία επεμβατικής αντιμετώπισης της έκτοπης κύησης.
Το σχήμα με χρήση ΜΤΧ που χρησιμοποιείται είναι ενδομυϊκή χορήγηση μίας δόσης 50 mg/m2 επιφάνειας σώματος. Στις περισσότερες περιπτώσεις η δοσολογία κυμαίνεται μεταξύ 75 mg και 90 mg. Τα επίπεδα β-hCG στον ορό μετρώνται την 4η και 7η ημέρα μετά τη θεραπεία και απαιτείται επιπλέον δόση εάν τα επίπεδα β-hCG δεν πέσουν περισσότερο από 15% μεταξύ 4ης και 7ης ημέρας.14% των ασθενών θα χρειαστούν πλέον της μίας δόσης ΜΤΧ ενώ 10% θα χρειαστούν χειρουργική αντιμετώπιση. Διαφορική διάγνωση του κοιλιακού άλγους μεταξύ ωαγωγικής έκτρωσης και ρήξης έκτοπης κύησης είναι δύσκολη και χρήζει ενδεχόμενης εισαγωγής για παρακολούθηση και διερεύνησης με διακολπικό υπερηχογράφημα. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας πρέπει να αποφεύγεται η σεξουαλική επαφή καθώς και συνιστάται η χρήση αξιόπιστης αντισύλληψης για τους επόμενους 3 μήνες λόγω πιθανής τερατογενετικής δράσης της ΜΤΧ. Ασθενείς κατάλληλες για θεραπεία με ΜΤΧ είναι εκείνες με ελάχιστα συμπτώματα και τιμές β-hCG< 3000 IU/L. H ύπαρξη εμβρυϊκής καρδιακής λειτουργίας θεωρείται αντένδειξη φαρμακευτικής θεραπείας.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΜΤΧ
Εάν γίνει χρήση φαρμακευτικής αγωγής πρέπει να γίνεται ενημέρωση για ανάγκη πιθανής περαιτέρω θεραπείας καθώς και για ενδεχόμενες παρενέργειες της ΜΤΧ. Σε 7% των περιπτώσεων θα επισυμβεί ρήξη της έκτοπης κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης. 75% θα εμφανίσουν κοιλιακό άλγος. Περιστασιακά μπορεί να εμφανίσουν επιπεφυκίτιδα, στοματίτιδα ή ενοχλήσεις από το γαστρεντερικό.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΜΤΧ
Η συντηρητική αντιμετώπιση με παρακολούθηση και αναμονή μπορεί να εφαρμοστεί σε περιπτώσεις ασυμπτωματικής κύησης, με τιμές β-hCG < 1000 IU/L χωρίς υπερηχογραφική ένδειξη ενδομήτριας ή έκτοπης εντόπισης και ύπαρξη υγρού < 100 ml στο δουγλάσιο. 44 – 69% των περιπτώσεων υποστρέφουν χωρίς περαιτέρω ενέργειες. 14 – 28% των περιπτώσεων διαγιγνώσκονται στην πορεία ως έκτοπες κυήσεις. Η παρακολούθηση πρέπει να γίνεται με μέτρηση β-hCG ορού κάθε 48 ώρες και μια φορά την εβδομάδα με διακολπικό υπερηχογράφημα προκειμένου να διαπιστωθεί υποστροφή της έκτοπης κύησης (50% πτώση της β-hCG σε 7 ημέρες και μείωση του μεγέθους της εξαρτηματικής μάζας), και να αντιμετωπίζονται ως έκτοπες κυήσεις όταν η τιμή β-hCG κάνει plateau ή εμφανίζονται συμπτώματα συμβατά με έκτοπη κύηση. 23 – 29% των περιπτώσεων χρήζουν περαιτέρω παρέμβασης. Στις περιπτώσεις συντηρητικής αντιμετώπισης αναμονής πρέπει να γίνονται σειριακές μετρήσεις β-hCG έως ότου φθάσουν τα επίπεδα < 20 IU/L. Σε περιπτώσεις όπου μετά από σαλπιγγοτομή τα επίπεδα της β-hCG δεν επανέρχονται σε φυσιολογικές τιμές πρέπει να χορηγείται μία δόση ΜΤΧ 50 mg / m2 επιφάνειας σώματος.
