ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ – ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ
Αιτιολογία: επίμονη λοίμωξη με ογκογόνο στέλεχος HPV (16, 18 , 31 , 33, 35, 45 κλπ)
Πρωτογενής πρόληψη: εμβολιασμός (2 εμβόλια – τετραδύναμο, διδύναμο)
Δευτερογενής πρόληψη: προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου (κυτταρολογία- τεστ Παπανικολάου, ανίχνευση-ταυτοποίηση ΗPV-DNA)
Παθολογική ανατομία:
κυρίως πλακώδους τύπου αλλά το αδενοκαρκίνωμα παρουσιάζει
αυξημένη συχνότητα εμφάνισης τα τελευταία χρόνια (24%, x2) λόγω
της βελτίωσης των τεχνικών
διάγνωσης καθώς και της θεραπείας των σοβαρού βαθμού τραχηλικών δυσπλασιών. Οι δύο ιστολογικοί τύποι έχουν παρόμοια διάγνωση, θεραπεία και πρόγνωση.
ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ
Η σταδιοποίηση του καρκίνου του τραχήλου είναι κλινική:
•Κλινική εξέταση (εξέταση κοιλιάς, πυέλου, ορθοκολπική, εξέταση για τυχόν διογκωμένους λεμφαδένες)
•Κολποσκόπηση για έλεγχο κολπικού τοιχώματος
•Ακτινογραφία θώρακος
•Κυστεοσκόπηση
•Ορθοσκόπηση
•Βαριούχος υποκλυσμός (όπου ενδείκνυται)
•Ενδοφλέβιος πυελογραφία
•Εξέταση υπό νάρκωση
Εάν είναι διαθέσιμες τεχνικές όπως η μαγνητική τομογραφία ή το PET scanning η εξέταση υπό νάρκωση μπορεί να παραληφθεί. Οι συγκεκριμένες εξετάσεις καθώς και η αξονική τομογραφία
δεν συμπεριλαμβάνονται στην κλινική σταδιοποίηση της FIGO αλλά η αξιοποίηση των πληροφοριών που παρέχουν συμβάλλει στον καλύτερο σχεδιασμό της θεραπείας κατά περίπτωση.
Αξονική τομογραφία:
εκτίμηση τυχόν διογκωμένων λεμφαδένων, εκτίμηση ουρητηρικής
απόφραξης.
MRI:
Λεπτομερής απεικόνιση της ανατομίας της πυέλου, εκτίμηση μεγέθο
υς όγκου, βάθους διήθησης, τυχόν επέκτασης στα παραμήτρια, τυχόν διήθησης ουροδόχου κύστης ή ορθού.
Ακρίβεια μεθόδου στη σταδιοποίηση: > 90%. Ουσιαστικός ο ρόλος τ
ης στην εκτίμηση του κατά πόσο ένας όγκος μπορεί να χειρουργηθεί.
PET scanning:
Πιο ακριβής μέθοδος για την ανίχνευση των λεμφαδενικών μεταστάσεων σε σχέση με την αξονική και την μαγνητική τομογραφία. Ευαισθησία μεθόδου: 75 – 90%. Αρνητική προγνωστική αξία: > 90%. Ο ρόλος της μεθόδου στη διάγνωση της υποτροπής του καρκίνου
του τραχήλου και ειδικότερα στον καθορισμό των ασθενών εκείνων
που είναι υποψήφιοι για εξεντέρωση ως θεραπεία εκλογής είναι πολλά υποσχόμενος. Ανίχνευση και βιοψία φρουρού λεμφαδένα
Στάδιο Ι:
Νόσος περιορισμένη στον τράχηλο
Στάδιο ΙΑ:
Μικροσκοπικά μόνο αναγνωρίσιμη νόσος
•Στάδιο ΙΑ1
Στρωματική διήθηση βάθους έως 3 χιλ. και έκτασης έως 7 χιλ.
•Στάδιο ΙΑ2
: Στρωματική διήθηση βάθους από 3 έως 5 χιλ. και έκτασης έως 7 χιλ.
Στάδιο ΙΒ:
Μακροσκοπικά αναγνωρίσιμη νόσος ή προκλινική νόσος με διαστάσεις μεγαλύτερες αυτών που ορίζονται στο ΙΑ
•Στάδιο ΙΒ1
: Μέγεθος < 4 εκ.
•Στάδιο ΙΒ2
: Μέγεθος > 4 εκ.
Στάδιο ΙΙ:
Η νόσος εκτείνεται πέρα από τον τράχηλο αλλά δε φθάνει στο πλάγιο πυελικό τοίχωμα. Διηθεί τον κόλπο αλλά δε φθάνει στο κατώτερο τριτημόριο.
Στάδιο ΙΙΑ: Δεν παρατηρείται διήθηση των παραμητρίων
Στάδιο ΙΙΒ: Εμφανής διήθηση παραμητρίων
Στάδιο ΙΙΙ:
Το καρκίνωμα εκτείνεται έως το πλάγιο πυελικό τοίχωμα. Κατά την εξέταση
από το ορθό δεν υπάρχει ελεύθερος χώρος μεταξύ του όγκου και του πλάγιου πυελικού τοιχώματος, ο όγκος διηθεί έως και το κατώτερο τριτημόριο του κόλπου.
Όλες οι περιπτώσεις υδρονέφρωσης ή μη λειτουργικών νεφρών πρέπει να
συμπεριλαμβάνονται στο στάδιο ΙΙΙ εκτός και εάν οφείλονται σε άλλη αιτία.
Στάδιο ΙΙΙΑ:
Ο όγκος δε φθάνει στο πλάγιο πυελικό τοίχωμα αλλά εκτείνεται έως το κατώτερο τριτημόριο του κόλπου.
